Bosvijver en zwembad Bosvijver

Aan de achterzijde van het landgoed, schittert tussen de bomen door een bosvijver. Deze bosvijver heeft een bijzondere plek in de historie, zowel voor het landgoed van Kasteel De Vanenburg als voor het dorp Putten.

Tuinarchitectuur

Toen Hendrick van Essen in 1664 aan Philip Vingboons de opdracht gaf tot de bouw van zijn 'Herenhuis', kwam daarmee ook de huidige indeling van het landgoed tot stand. Een indeling en ontwerp naar de stijl van die tijd: het Hollands classicisme. 

De classicistische tuinen waren rechthoekig, waarbinnen andere vormen kunnen voorkomen. Tussen de verschillende tuinen waren loofgangen: door planten of bomen overdekte paden. 

Andere elementen van de classicistische tuin waren fonteinen, bloemen in potten en lanenstelsels. De tuinaanleg van het landgoed door Philip Vingboons wordt gekenmerkt door een vierkant opgedeeld in drie gelijke rechthoeken omgeven door grachten.

Aan de westzijde van het landgoed zien we op de kaart een parkachtige landschap: een grote natuurlijk vormgegeven waterpartij met slingerende paden en meanderende waterlopen. Dit kleinschalige besloten park is een aanleg in vroege-landschapsstijl en dateert uit het einde van de 18e eeuw.

Verkoopadvertentie

Een verkoopadvertentie uit 1789 geeft een inkijkje in de details van het landgoed in die tijd. Hierin lezen we:

"'t Huis, Vleugels en Bassecour in een dubbelde Gragt van lopend Water, beide met Eike- en andere Hout beplant, Cingels omgeeven, voorzien van geëxtendeerde Broeijerye, waaronder gemetzelde Duivekassen, Tuinen en Boomgaarden van exquise Vrugtboomen, zynde agter gemelde Perceel buiten de Gragt geleegen, een Engelsche Bosch, waarin een capitaal stuk Water, met twee Cas- cades en serpenteerende daarin, een Beek langs een stuk Weide Land, in gemelde Bosch geleegen; voorts diverse Akkermaals-Bosschen, opgaande Boomen en Allées"

[Vrij vertaald naar: “Het huis, de eilanden en de binnenplaats liggen binnen een dubbele gracht met stromend water, beide geplant met eiken en andere houtsoorten, omgeven door singels, voorzien van uitgebreide broeierijen, waaronder gemetselde duiventillen, tuinen en boomgaarden met bijzondere fruitbomen. Achter het perceel, buiten de gracht, is een Engels bos met een grote waterpartij, twee watervallen en kronkelende waterlopen. Ook loopt er een beek langs een stuk weiland, gelegen in het genoemde bos. Verder zijn er diverse hakhoutbossen, volwassen bomen en (bomen)lanen.”]

Zwemmen en roeien

Vanaf begin 19e eeuw vinden we niet veel meer terug over deze parkaanleg. Pas in de 20e eeuw is het park weer onder de aandacht, ditmaal als het zwembad van Putten. De grote vijver is in 1931 als zwembad ingericht. Op het landschappelijk vormgegeven eiland werden kleedhokken gebouwd en aanlegsteigers voor roeiboten. Iedereen kon hier tegen betaling van 25 cent entree zwemmen of roeien. Voor 15 cent was een badpak te huur, een badmuts of een roeiboot huren kostte 10 cent.

IJsvereniging

Tot aan het eind van de oorlog bleef de vijver in gebruik als zwembad. Het water van 'het zwembad' werd periodiek door de apotheker onderzocht op bacteriën, waarvoor f12,50 betaald moest worden. Zelfs zijn er ansichten bekend waarop te zien is dat er in de winterperiode geschaatst werd en er een serieuze ijsvereniging bestond: “de Vanenburg”.